Forex, hay FX (viết tắt của “Foreign Exchange”), là thị trường toàn cầu để giao dịch tiền tệ của một quốc gia này với một quốc gia khác. Đây là thị trường lớn nhất và có tính thanh khoản cao nhất trên thế giới, với hàng nghìn tỷ đô la được giao dịch mỗi ngày. Forex không có vị trí tập trung và không có cơ quan chính phủ nào giám sát nó. Thị trường này hoạt động chủ yếu qua mạng lưới điện tử giữa các ngân hàng, công ty môi giới, nhà đầu tư tổ chức và các nhà giao dịch cá nhân.
Những điểm chính về Forex:
- Forex là thị trường toàn cầu trao đổi tiền tệ quốc gia.
- Các sàn giao dịch ngoại hối là thị trường chứng khoán lớn nhất thế giới tính theo giá trị danh nghĩa, với hàng nghìn tỷ đô la được trao đổi mỗi ngày.
- Giao dịch ngoại hối sử dụng các cặp tiền tệ được định giá theo tỷ lệ của cặp này so với cặp kia.
- Hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai là một cách khác để tham gia vào thị trường ngoại hối.
Hiểu về Forex
Thị trường ngoại hối (Forex) là nơi xác định giá trị hàng ngày, hay tỷ giá hối đoái, của hầu hết các loại tiền tệ trên thế giới. Ví dụ, khi một du khách đổi đô la Mỹ lấy euro tại ki-ốt đổi tiền hoặc ngân hàng, số euro nhận được sẽ được quyết định bởi tỷ giá hối đoái hiện tại. Tương tự, nếu một sản phẩm nhập khẩu từ Pháp trở nên đắt hơn, đó có thể là do giá trị của euro đã tăng so với đô la Mỹ.
Các nhà giao dịch ngoại hối tìm cách kiếm lợi nhuận từ những biến động giá trị tiền tệ. Ví dụ, nếu một nhà giao dịch dự đoán rằng đồng bảng Anh sẽ tăng giá, họ có thể đổi đô la Mỹ lấy bảng Anh. Sau đó, khi bảng Anh tăng giá, họ có thể bán lại đồng bảng Anh để nhận được nhiều đô la hơn.
Cặp tiền tệ trong Forex
Trong giao dịch Forex, các loại tiền tệ được liệt kê theo cặp. Các cặp tiền tệ phổ biến bao gồm USD/CAD, EUR/USD, USD/JPY, đại diện cho các cặp tiền tệ như đô la Mỹ với đô la Canada, euro với đô la Mỹ, và đô la Mỹ với yên Nhật. Ví dụ, nếu tỷ giá cặp USD/CAD là 1,2569, điều đó có nghĩa là phải chi 1,2569 CAD (đô la Canada) để mua 1 USD.
Các giao dịch ngoại hối được thực hiện theo lô. Một lô siêu nhỏ có giá trị là 1.000 của một loại tiền tệ, một lô mini có giá trị là 10.000 và một lô tiêu chuẩn có giá trị 100.000. Các nhà giao dịch có thể giao dịch với khối lượng tiền tệ cố định, ví dụ như 7.000 đơn vị (7 lô siêu nhỏ), 30.000 đơn vị (3 lô mini), hoặc 7.500.000 đơn vị (75 lô tiêu chuẩn).
Khối lượng giao dịch trên thị trường ngoại hối rất lớn. Theo báo cáo của Cục Dự trữ Liên bang New York, vào tháng 4 năm 2024, khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày trên thị trường ngoại hối không cần kê đơn đạt hơn 1,165 nghìn tỷ đô la.
Giao dịch trên thị trường Forex
Thị trường Forex mở cửa 24 giờ một ngày, 5 ngày một tuần, với các trung tâm thương mại lớn tại London, New York, Singapore, Hong Kong và Tokyo. Giao dịch tiền tệ trên thị trường Forex không giống như việc đổi tiền ở ki-ốt đổi tiền, mà hoàn toàn thông qua các giao dịch điện tử. Mọi giao dịch đều được thực hiện giữa các nhà giao dịch, với hy vọng rằng một loại tiền tệ sẽ mạnh lên hoặc yếu đi so với loại tiền tệ khác.
Đặc biệt, giao dịch Forex không chịu sự giám sát từ các cơ quan chính phủ và không có tiêu chuẩn hay quy định nghiêm ngặt như trong các thị trường chứng khoán hay tương lai. Điều này giúp giảm thiểu các khoản phí hoặc hoa hồng, và nhà giao dịch có thể giao dịch bất cứ lúc nào trong ngày.
Thị trường Forex so với các thị trường khác
Thị trường ngoại hối có một số điểm khác biệt cơ bản so với các thị trường tài chính khác:
- Ít quy tắc hơn: Forex không có các quy định nghiêm ngặt như chứng khoán, quyền chọn hay thị trường tương lai.
- Phí giao dịch thấp: Các nhà môi giới ngoại hối thường tính phí thông qua chênh lệch giá (spread) thay vì hoa hồng cao như các thị trường khác.
- Không giới hạn thời gian giao dịch: Với sự mở cửa 24/5, các nhà giao dịch có thể tham gia vào thị trường bất kỳ lúc nào.
Các loại giao dịch Forex
Các nhà giao dịch ngoại hối tham gia vào ba thị trường chính: thị trường giao ngay, thị trường kỳ hạn, và thị trường tương lai. Mỗi loại thị trường có đặc điểm và cách thức hoạt động riêng.
Thị trường giao ngay
Thị trường giao ngay là nơi giao dịch tiền tệ theo tỷ giá giao ngay. Các giao dịch này được thực hiện và thanh toán ngay lập tức trong vòng hai ngày làm việc.
Thị trường kỳ hạn
Thị trường kỳ hạn cho phép giao dịch tiền tệ với hợp đồng được thanh toán vào một ngày trong tương lai. Giá trị của hợp đồng kỳ hạn được xác định dựa trên sự chênh lệch lãi suất giữa hai loại tiền tệ.
Hợp đồng tương lai ngoại hối
Hợp đồng tương lai là hợp đồng giao dịch trên sàn giao dịch có sẵn, chủ yếu tại các sàn như Sàn Giao dịch Hàng hóa Chicago. Nó cho phép các nhà giao dịch mua và bán tiền tệ với giá và thời gian đã được ấn định từ trước.
Ví dụ về giao dịch Forex
Giả sử một nhà giao dịch tin rằng Ngân hàng Trung ương Châu Âu sẽ nới lỏng chính sách tiền tệ trong tương lai, họ có thể bán khống euro với tỷ giá 1,15. Nếu đồng euro giảm giá xuống còn 1,10 sau vài tuần, nhà giao dịch có thể mua lại euro với mức giá thấp hơn, tạo ra lợi nhuận.
Ưu và nhược điểm của Forex
Ưu điểm
- Tính thanh khoản cao: Giao dịch có thể thực hiện dễ dàng tại bất kỳ thời điểm nào.
- Chi phí giao dịch thấp: Hầu hết các nhà môi giới ngoại hối chỉ tính phí qua chênh lệch giá mua và bán.
- Cơ hội tiếp cận nhiều loại tiền tệ: Các nhà giao dịch có thể dễ dàng đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình.
Nhược điểm
- Rủi ro cao: Đòn bẩy tài chính có thể làm tăng lợi nhuận nhưng cũng gia tăng rủi ro đáng kể.
- Sự phức tạp của thị trường: Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ giá hối đoái là rất phức tạp và đòi hỏi kiến thức sâu rộng.
- Tính đầu cơ cao: Thị trường ngoại hối thường xuyên có sự biến động lớn, đòi hỏi nhà giao dịch có kỹ năng và kỷ luật vững vàng.
Kết luận
Forex (hay FX) là thị trường giao dịch tiền tệ toàn cầu, đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá trị của các đồng tiền trên thế giới. Với tính thanh khoản cao, mở cửa 24 giờ và chi phí giao dịch thấp, Forex trở thành một lựa chọn hấp dẫn cho các nhà giao dịch, dù là cá nhân hay tổ chức. Tuy nhiên, vì có mức độ rủi ro cao và sự phức tạp, các nhà giao dịch cần có kiến thức vững vàng và chiến lược quản lý rủi ro hợp lý để thành công trong thị trường này.
